ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ

Στην οστεοπόρωση το οστούν είναι ασθενέστερο και υφίσταται κάταγμα ευκολότερα.

• Η τοπική οστεοπόρωση: οφείλεται σε αχρηστία, παρακείμενη φλεγμονή.
• Η γενικευμένη οστεοπόρωση: μπορεί να είναι φυσιολογική (πρωτοπαθής, σχετιζόμενη με την ηλικία) ή και δευτεροπαθής ως απότοκος συστηματικών παθήσεων.

Οστεοπόρωση σχετιζόμενη με την ηλικία

Μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση: οφείλεται στην μείωση παραγωγής οιστρογόνων στη γυναίκα, η οποία οδηγεί σε αυξημένη οστεοκλαστική δραστηριότητα. Παρόμοιες μεταβολές παρατηρούνται σε νεότερες γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε ωοθηκεκτομή. Αντίστοιχες αλλαγές παρατηρούνται 15 χρόνια αργότερα και σε άντρες σε σχέση με τις γυναίκες.

Παράγοντες κινδύνου που επιταχύνουν την μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση είναι το οικογενειακό ιστορικό, υστερεκτομή, κάπνισμα, οινοπνευματώδη και η φυλή (οι νέγροι πάσχουν λιγότερο από τους λευκούς και ασιάτες).

Γεροντική οστεοπόρωση: μετά τα 70, αυξημένη οστεοκλαστική και μειωμένη οστεοβλαστική δραστηριότητα.

Κλινική εικόνα: οι γυναίκες μεταξύ 55-65 ετών μπορεί να προσέλθουν με οξεία οσφυαλγία λόγω συμπιεστικών καταγμάτων σπονδυλικής στήλης, προοδευτική κύφωση, και μετά από πτώση: διατροχαντήριο κάταγμα ή κάταγμα Colles ( στο κάτω πέρας της κερκίδας).

Πάνω από την ηλικία των 70 ετών και τα δύο φύλλα είναι επιρρεπή σε υποκεφαλικό κάταγμα βραχιονίου ή μηριαίου.

Ακτινολογικά: οι ακτινογραφίες απεικονίζουν ένα τυπικό οστεοπορωτικό κάταγμα σπονδυλικής στήλης ή λέπτυνση του φλοιού. Η οστική πυκνότητα μετράται με DEXA.

Διαφορική διάγνωση: πολλαπλούν μυέλωμα, οστεομαλάκυνση.

Πρόληψη: άθληση, διατροφή, τροφή πλούσια σε ασβέστιο και Vit D, έκθεση στον ήλιο, διακοπή καπνίσματος. Οι γυναίκες που πλησιάζουν στην εμμηνόπαυση θα πρέπει να λαμβάνουν συμπλήρωμα ασβεστίου και Vit D.

Θεραπεία: η ορμονική αντικατάσταση με οιστρογόνα φέρει μεγάλο ρίσκο για ανάπτυξη κακοήθεια στο μαστό και στη μήτρα σε μακροχρόνια λήψη. Τα διφωσφωνικά αποτελούν χρήσιμη μορφή θεραπείας καθώς και Vit D, ασβέστιο, παραθορμόνη, ρανελικό στρόνδιο και καλσιτονίνη.

Δευτεροπαθής οστεοπόρωση

Υπάρχουν πολλά αίτια δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης

• Διατροφή: σκορβούτο, ελλιπής διατροφή, σύνδρομο δυσαπορρόφησης.
• Ενδοκρινείς διαταραχές: υπερπαραθυρεοειδισμός, νόσος Cushing, θυρεοτοξίκωση.
• Λήψη φαρμάκων: κορτικοστεροειδή, αλκοόλ, ηπαρίνη.
• Κακοήθεια: καρκινωμάτωση, λευχαιμία, πολλαπλούν μυέλωμα.
• Άλλες παθήσεις: ρευματοειδής αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, νεφρική νόσος, φυματίωση.
• Ιδιοπαθής: εφηβική οστεοπόρωση.
• Υπερκορτιζοναιμία: πολλές χρόνιες παθήσεις θεραπεύονται χρόνια με χορήγηση κορτικοστεοειδών φαρμάκων η οποία είναι απαραίτητη. Προληπτικά δίδονται Vit D3 1000 UI, 1500mgr ασβεστίου ημερησίως και ασβέστιο μαζί με διφωσφωνικά.
• Ακινητοποίηση: οδηγεί η παρατεταμένη ακινητοποίηση σε οστεοπόρωση, είτε σε περιοχική μετά από κάταγμα είτε σε γενικευμένη οστεοπόρωση. Η γυμναστική και η σωματική άσκηση είναι η καλύτερη πρόληψη.